araştırmada, kiracıların yüzde 86’sı son bir yılda resmi zam oranını (%25) aşan kira zamlarıyla karşılaştığını ifade ediyor ve halkın yüzde 59,5’i resmi oran sınırının tekrar uzatılması gerektiğini düşünüyor. Kiracı / Ev sahibi tartışmalarında halkın yüzde 59’u kiracıların mağdur olduğunu belirtirken yüzde 77,3’üne göre ev sahibi olmak artık hayal oluyor! Halkın yüzde 92,1’i ise aidatlara resmi bir sınır getirilmesi gerektiğini ifade ediyor.
Halkın Yüzde 59’una Göre Mağdur Taraf: Kiracılar
Areda Survey araştırma şirketi, kiracı ve ev sahibi tartışmalarını verilerle gözler önüne serdi. Türkiye genelinde 1.100 kişinin katılımıyla gerçekleşen araştırmaya göre kiracı / ev sahibi tartışmalarında halkın yüzde 59’u kiracıların, yüzde 41’i de ev sahiplerinin mağdur olduğunu düşünüyor.
Araştırmaya katılan kiracıların yüzde 86’sı son bir yılda resmi zam oranını (%25) aşan kira zammıyla karşılaştığını ifade ediyor. Halkın yüzde 59,5’i resmi kira zam oranının Temmuz 2024’ten sonra da uzatılması gerektiğini savunuyor. Kira zamlarının yanı sıra tartışmaya konu olan aidat zamları da araştırmada Türk halkına yönlendiriliyor. Halkın yüzde 92,1’i, aidatlara da resmi bir sınır getirilmesi gerektiğini ifade ediyor.
Araştırmada, kiraya verdiği gayrimenkulü olanların yüzde 59,3’ü, kira bedelini arttırırken ekonomik durum ve enflasyonun etkili olduğunu belirtirken, yüzde 30,9’u gayrimenkulün fiyatını belirlerken bölgeyi baz aldığını ifade ediyor. Yüzde 8,4’ü evinin / iş yerinin değerine yapılan tadilat gibi iyileştirmelerin etkili olduğunu belirtiyor. Ayrıca yüzde 1,5’i de ulaşım imkanlarının etkili olduğunu dile getiriyor.
Yüzde 72,2’ye Göre Ev Sahipleri Fırsatçılık Yapıyor
Araştırma verilerine bakıldığında, toplumun yüzde 77,2’si kira artışları belirlenirken ev sahiplerinin fırsatçılık yaptığı kanaatini taşıyor.
Halkın yüzde 58,9’u ev sahibi veya kiracısıyla bir sorun yaşamadığını söylerken yüzde 41,1’i de sorun yaşadığını ifade ediyor. Ev sahibi ile sorun yaşayanların yüzde 45,5’i bu sorunun kaynağı olarak kira bedeli anlaşmazlığını gösteriyor. Yüzde 20’si kiraya kanun dışı artış yapıldığını ifade ederken yüzde 10,4’ü ev sahibinin kendisini çıkarmak istediğini belirtiyor. Yüzde 9,5’i kirayı zamanında ödeme konusunda anlaşmazlık yaşadıklarını, yüzde 3,9’u kiracının çıkmasını isteyip çıkmadığı konusunu öne sürüyor. Yüzde 2,6’sı ev sahibinden habersiz tadilat yapıldığını, yüzde 2,2’si ev sahibinin gerekli tadilatları yapmadığını belirtiyor. Katılımcıların yüzde 2’si depozito konusunda anlaşamadıklarını belirtiyor. Yüzde 1,7’si mülkün hasar görmesi, yüzde 1,5’i kira bedelinin tahliye için bahane olarak kullanılması ve yüzde 0,3’ü gürültü / komşuları rahatsız etme gibi sebepleri öne sürüyor.
Ev Sahibi Olmak Hayal mi Oluyor?
Artan konut fiyatlarının ardından, Türk halkının yüzde 77,3’üne göre Türkiye’de ev sahibi olmak artık hayal olarak görülüyor. Yüzde 9,8’i ev sahibi olmayı geleceğe bir yatırım olarak görürken yüzde 6,3’üne göre ev sahibi olmak ekonomik bir risk teşkil ediyor. Yüzde 4,5’i ev sahibi olmayı büyük bir borç olarak tanımlarken yüzde 2,2’si bu adımın mantıklı olmayacağını düşünüyor.
Katılımcıların yüzde 46,8’i konut sahibi olurken başvuracakları ödeme yönteminin kredi çekmek olduğunu belirtiyor. Yüzde 35’i nakit ödeme yöntemi ile ev sahibi olmayı tercih ederken yüzde 18,2’si firmaların vadeli ödeme planı ile ev sahibi olmayı tercih edeceğini belirtiyor.
Araştırmanın Metodolojisi
Türkiye genelinde 1.100 kişinin katıldığı 16 – 20 Mayıs 2024 tarihleri arasında yapılan araştırma, kantitatif araştırma yöntemlerinden CAWI tekniği ile “Areda Survey’in Profil Bazlı Dijital Paneli” kullanılarak gerçekleştirildi.
